Hormoontherapie: iets voor jou?

hormoontherapie BHRT

Veel vrouwen merken in de perimenopauze dat hun lichaam verandert. Gewichtstoename rond de buik, slecht slapen, stemmingswisselingen, breinmist, opvliegers – herkenbaar? Je bent niet de enige. Soms zijn voeding en leefstijl niet genoeg en komt de vraag op: is het tijd voor bio-identieke hormoontherapie (BHRT)?


Wat is BHRT?

Bio-identieke hormoonvervangingstherapie (BHRT) betekent dat je de hormonen aanvult die afnemen tijdens de overgang, meestal oestrogeen en/of progesteron. Soms ook testosteron. Dit kan klachten verminderen en kwaliteit van leven verbeteren.

Bio-identieke hormonen zijn qua structuur identiek aan je lichaamseigen hormonen. Synthetische hormonen hebben een andere chemische opbouw en gedragen zich anders in het lichaam. Daardoor kunnen de effecten en bijwerkingen verschillen.


Wanneer starten met HRT?

Veel vrouwen vragen zich af: moet ik wachten tot mijn bloedwaarden slecht zijn, of kan ik eerder beginnen?

Nu, wanneer zou je HRT moeten overwegen? Op een gegeven moment lijken voeding en leefstijl niet meer genoeg, ondanks dat je alles goed doet, en werken je hormonen volgens een andere agenda.

Het antwoord: kijk vooral naar je symptomen, niet alleen naar je labresultaten. Hormonen schommelen hevig in de perimenopauze en een enkele bloedtest zegt weinig. Signalen zoals slecht slapen, extreme vermoeidheid, hardnekkige gewichtstoename, breinmist, opvliegers of stemmingsproblemen zijn vaak betere aanwijzingen dat je ondersteuning nodig hebt.

Oestrogeen beïnvloedt waar vet wordt opgeslagen, vermindert buikvet en ontsteking, verbetert insulinegevoeligheid, spiermassa, gewrichtsgezondheid en vermogen tot trainen.

Progesteron helpt slaap, vermindert stress en cortisol, vermindert ontsteking en nachtelijke trek.


Welke hormonen dalen eerst?

In de perimenopauze is meestal progesteron het eerste hormoon dat daalt. Dit kan leiden tot:

  • Slechter slapen
  • Meer onrust en prikkelbaarheid
  • Heftigere PMS-klachten
  • Meer nachtelijk zweten

Daarna daalt oestrogeen, wat onder andere zorgt voor opvliegers, gewichtstoename rond de buik, vaginale droogheid en geheugenproblemen.

Ook testosteron neemt langzaam af – dit kan bijdragen aan minder energie, verminderde spiermassa en een lager libido.


Progesteron: ook na een hysterectomie

Vaak wordt gedacht dat vrouwen zonder baarmoeder geen progesteron meer nodig hebben. Toch kan ook dán aanvulling zinvol zijn. Progesteron heeft namelijk niet alleen een beschermende rol voor het baarmoederslijmvlies, maar ondersteunt ook:

  • Slaapkwaliteit
  • Stemming en rust in het zenuwstelsel
  • Balans met oestrogeen
  • Gebruik van schildklierhormoon in de cellen

Daarom kan progesteron, óók na een hysterectomie, nog steeds bijdragen aan je welzijn.

BHRT, endometriose en PCOS

Bio-identieke hormoontherapie (BHRT) wordt soms ingezet bij vrouwen met hormonale klachten, maar het effect bij aandoeningen zoals endometriose en PCOS is niet altijd voorspelbaar. Bij endometriose kan het toevoegen van oestrogeen via BHRT soms de groei van endometrioseweefsel stimuleren, waardoor klachten juist verergeren. Bij PCOS is het hormoonbalanscomplex; BHRT kan bepaalde symptomen verbeteren, zoals stemmingsklachten, maar het onderliggende androgenen- en insulineprobleem blijft vaak bestaan, waardoor niet alle klachten verdwijnen. Het is daarom belangrijk dat BHRT bij deze aandoeningen zorgvuldig wordt afgestemd en altijd wordt gemonitord door een specialist.


Vormen van BHRT

Afhankelijk van je situatie kan BHRT worden toegediend als:

  • Crème, gel of pleister (transdermaal)
  • Capsules of tabletten (oraal)
  • Vaginale crème of zetpil (bij droogheid en pijn)
  • In uitzonderlijke gevallen injecties of implantaten

Bespreek altijd met je arts mogelijke risicofactoren, het type hormonen, toedieningsvormen (crème, pleister, etc.) en bio-identiek versus synthetisch. Niet alle gynaecologen zijn goed getraind in BHRT en perimenopauze/menopauze, maar dat betekent niet dat ze slechte artsen zijn. Kies wel voor een arts die jou kan inlichten én begeleiden.


Wat HRT wél en níet doet

✅ BHRT kan klachten verlichten, botten beschermen, je metabolisme ondersteunen en je stemming verbeteren.

❌ Het is géén wondermiddel. Zonder aandacht voor voeding, beweging, stress en slaap werkt BHRT onvoldoende.


Leefstijl blijft de basis

Met of zonder BHRT: leefstijl is doorslaggevend.

BHRT moet samengaan met voeding en leefstijlpraktijken. Je kunt niet verwachten alleen progesteron te nemen en je slaapgewoonten te negeren of veel wijn te drinken zonder dat het je slaap beïnvloedt.

Vaak overdrijven mensen de voordelen van HRT en praten ze niet over het werk dat je zelf moet doen. Dit geldt niet alleen voor gewichtsverlies, maar ook voor osteoporosepreventie, cognitieve gezondheid, geheugenbehoud en algemene levensduur.

Zo kan je focussen op:

  • Voldoende vezels, eiwitten en weinig toegevoegde suikers
  • Beperk alcohol en bewerkte voeding
  • Beweging en krachttraining
  • Goede slaap en stressmanagement
  • Lever- en darmgezondheid voor het metaboliseren van hormonen


Conclusie

Hormoontherapie kan een waardevolle steun zijn in de overgang, maar is nooit een quick fix. Kijk vooral naar je symptomen – niet alleen naar je bloedwaarden – en weet dat progesteron vaak het eerste hormoon is dat daalt. Ook vrouwen met een hysterectomie kunnen er baat bij hebben.

Zie BHRT als aanvulling, niet als vervanging van een gezonde leefstijl. Door óók je lever en darmen te ondersteunen, haal je het meeste uit de therapie én geef je je lichaam de beste basis voor balans.


Wil je graag meer informatie? Aarzel niet mij te contacteren via info@ingederhaeg.be

Veel succes!
Inge

Disclaimer: Dit artikel is enkel bedoeld als informatie. Het is niet bedoeld te diagnoseren, te genezen of te voorkomen – noch is het bedoeld als vervanging van professioneel advies van een dokter, gynaecoloog of andere arts of medisch opgeleide persoon.

Referenties:

The Timing of the Age at Which Natural Menopause Occurs – https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC3285482/

Menopausal Hormone Therapy and Cancer Risk – https://www.cancer.org/cancer/risk-prevention/medical-treatments/menopausal-hormone-replacement-therapy-and-cancer-risk.html

The bioidentical hormone debate: are bioidentical hormones (estradiol, estriol, and progesterone) safer or more efficacious than commonly used synthetic versions in hormone replacement therapy? – https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19179815/

Best practice for HRT: unpicking the evidence – https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC5198659/

Hormone Replacement Therapy – https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK493191/

Risks, Benefits, and Treatment Modalities of Menopausal Hormone Therapy: Current Concepts – https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33841322/